Bijeenkomst maandag 12 oktober: ‘Wie krijgt de regie in medialand?’
Periscope, politie en de pers
In hoeverre is branded content, een journalistiek verpakt verhaal van een bedrijf of instelling, een bedreiging voor de journalistiek? Dat was zo ongeveer de centrale vraag tijdens de editie ‘Wie krijgt de regie in medialand?’
De livestreamapp Periscope, door Rianne Schuurman bekend gemaakt tijdens het Jumbo-incident op 6 juni, werd als voorbeeld gebruikt van een middel om branded content te maken. Achteraf gezien was het bijna bizar toeval te noemen dat de bewuste ‘Jumbo-bomber’ op die maandag net veilig achter de tralies zat. En dat de politie bovendien de dag erna, op de grote persconferentie daarover, Periscope ging inzetten. Of was dat laatste juist geen toeval?
Periscope gebruiken. De Veiligheidsregio kondigde het in juni, kort na het incident bij de Jumbo, al min of meer aan. ,,Ik kan me voorstellen dat je als voorlichter alvast beelden gaat maken op de plaats incident’’, meldde Hans Coenraads namens die organisatie. ,,Nog voor er journalisten zijn.’’ Zolang de voorlichters maar niet in de weg gaan lopen van de journalisten, kon Bas van Sluis van Dagblad van het Noorden daar vrede mee hebben.
Van Sluis kwam zelf met een aardig recent voorbeeld. Een door een scooter bewust aangereden politieman had op de Facebookpagina van de politie Noord-Nederland zijn verhaal gedaan en dat was één op één overgenomen in de zaterdagkrant van het Dagblad van het Noorden. Toen politiewoordvoerder Paul Heidanus ook nog aangaf dat het stuk geredigeerd was door de communicatieafdeling van de politie, stond het voor sommigen vast: dit was branded content.
Van Sluis was nog steeds boos. ,,Waarom hebben we die man niet gewoon zelf geïnterviewd?’’, vroeg hij zich af. ,,Hoe kunnen we nu zomaar zo’n facebookstuk integraal in de krant zetten?’’ Hij kreeg bijval van Arnoud Bodde van RTV Noord. ,,Je weet nooit in hoeverre dat stuk nog bewerkt is door de politie zelf.’’ Heidanus beaamde dat. ,,Het is het authentieke verhaal van de bewuste agent, op kleine punten geredigeerd. Dat lijkt me ook niet meer dan normaal. En het is dan aan de krant om het dan wel of niet over te nemen of zelf een interview te doen. Wij hebben op geen enkele manier gepusht.’’
Het knetterde daarop even flink tussen met name Van Sluis, Bodde en Heidanus. Volgens Van Sluis was de betrokken agent namelijk niet te bereiken voor een interview, de politiewoordvoerder ontkende dat met klem. ,,SBS6, RTL en RTV Drenthe hebben hem gesproken. Waarom het Dagblad dan niet?’’
Roeg, het tv-programma van RTV Drenthe waarbij een verslaggever samen met een boswachter mooie plekjes in de provincie bezoekt, is ook zo’n voorbeeld. Branded content van Staatsbosbeheer. ,,We zijn er heel tevreden over’’, vertelde Jorien Bakker van SBB, vanuit het publiek. ,,We hebben daardoor op andere communicatie-uitingen kunnen besparen.’’ Hoeveel geld SBB aan de regionale publieke omroep betaalt voor Roeg, dat wilde Bakker niet zeggen. ,,Het zegt alles’’, werd vanuit de zaal geroepen. ,,Als kijker zit ik helemaal niet te wachten op wandelende boswachters. Ik wil het weten als zo’n programma mij wordt voorgeschoteld door Staatsbosbeheer in plaats van door RTV Drenthe.’’
Het toont maar weer aan dat de scheidslijn tussen onafhankelijke journalistieke content en aangeleverde, gestuurde, steeds dunner wordt. OOG-directeur Evert Janse gaf zelfs grif toe dat hij ook steeds meer zijn oren moet laten hangen naar de commercie. ,,Om onze organisatie te laten overleven is dat nu eenmaal nodig. Het kan niet anders.’’
In de tijd dat Charles Huijskens nog journalist was bij het NOS Journaal, was zoiets ondenkbaar, meldde hij. ,,Dat is de laatste jaren enorm veranderd, ook al doordat er steeds minder journalisten komen die de grens bewaken. Daardoor word je soms genoodzaakt.’’ Bovendien leent TV zich makkelijk voor branded content, vond Huijskens, die al jaren zijn brood verdient als communicatie-expert. ,,TV is namelijk geen journalistiek.’’ Op die steen in de vijver werd verrassend lauw gereageerd.
,,Wie heeft er nu eigenlijk de regie?’’, vroeg gespreksleider Stefan Nieuwenhuis, die op het laatste moment samen met ondergetekende was ingevallen voor de zieke Anita Pepping, concluderend. Een goede journalist houdt zelf de regie, al wordt het steeds moeilijker vanwege het afnemend aantal journalisten. Dat was de algehele conclusie. En maak duidelijk kenbaar wie de afzender is. Daarmee kon de borrel beginnen.@symenbosma
