Bijeenkomst maandag 4 juli 2016: Kansen in komkommertijd
Komkommers
Is het nou een uitvinding van luie journalisten of niet, die komkommertijd? Volgens Theo Dersjant, journalistiekdocent in Tilburg, is dat het geval. Want journalisten die erover klagen dat ‘er niks gebeurt’ in de zomermaanden verdienen niks minder dan een trap onder hun kont: ga naar buiten, daar ligt het nieuws voor het opscheppen, meldde Dersjant in het inleidende filmpje.
Volgens Ib Haarsma, nu nog eindredacteur bij Hart van Nederland en na de vakantie bij Wakker Nederland, is dat zogenaamde komkommernieuws zo slecht nog niet. ‘‘Wij willen juist niet dat geïnstitutionaliseerde nieuws uit bijvoorbeeld Den Haag. Wij vertellen het verhaal van de mensen zelf en dat willen kijkers blijkbaar graag zien. Dus als iemand het komkommernieuws noemt wat wij brengen: prima. Dan is het voor ons maar het hele jaar door komkommertijd.’’
Sociaal psycholoog Hans van de Sande verklaarde dat succes van Hart van Nederland. ‘‘Dat soort nieuws, over bijvoorbeeld de poema op de Veluwe, over slangen die mensen schrik aanjagen of over een kind dat de vreselijkste dingen meemaakt, dat raakt de mensen. We vergeten het ook veel minder snel doordat het ons emotionele onderbewustzijn raakt.’’
Communicatieadviseur Jorien Bakker, werkend bij Staatsbosbeheer, maakt handig gebruik van die betrekkelijke nieuwsluwte in de zomermaanden. ‘‘Ik spaar sommige nieuwtjes over natuur een beetje op, zodat ze niet ondersneeuwen in de drukke periode en juist aandacht krijgen als de nieuwsdrempel laag is. Kijk maar terug: de afgelopen jaren was er ineens veel nieuws over Staatsbosbeheer in juli en augustus. Journalisten staan er in die maanden letterlijk voor in de rij.’’
Waar ligt nou de grens tussen amusement en nieuws, wilde schrijver en communicatieadviseur Gerrit Brand vanuit de zaal weten. Dat schoot de net binnen gekomen Jaap Stalenburg in het verkeerde keelgat. ‘‘Waar haalt u dat toch vandaan? Ik heb ontzettend veel goede collega’s die uitstekend nieuws maken. Nieuws is geen amusement.’’
Dankzij de sociale media is komkommertijd eigenlijk ook wel voorgoed voorbij, vond Haarsma. Vervolgens ging het er vooral hard aan toe richting Van de Sande, die meldde dat de invloed van social media nogal eens wordt overschat, met name door journalisten. ‘‘Dat dedain waarmee u over journalisten praat’’ , ging Stalenburg nog even verder. ‘‘Echt ongelooflijk. Sociale media hebben het nieuwslandschap wel degelijk ernstig veranderd. U komt erg ouderwets over.’’ De psycholoog verweerde zich nog met onderzoeken die zijn beweringen staafden, maar Stalenburg nam die niet serieus. En toen ging de komkommertijd haast geruisloos over in bitterballentijd en daar maalde niemand om. @symenbosma
